Tajemnica psychiatryczna
Zakres przedmiotowy tajemnicy psychiatrycznej jest znacznie szerszy od tajemnicy lekarskiej, ponieważ według ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, w tajemnicy należy zachować wszystkie informacje, jakie zostaną powzięte w związku z wykonywanie czynności terapeutycznych. Ochroną są objęte zatem wszelkie informacje o zdrowiu psychicznym pacjenta.
Ponownie należy wskazać, ze nie jest to przepis bezwzględny, gdyż osoba wykonująca obowiązki związane z udzielaniem pomocy psychiatrycznej jest zwolniona z tajemnicy w stosunku do:
1) lekarza sprawującego opiekę nad osobą z zaburzeniami psychicznymi – analiza ustawy pozwala dojść do przekonania, że chodzi o ujawnienie informacji lekarzowi prowadzącemu, który powinien mieć dostęp do wszystkich informacji o pacjencie, a nie o nieograniczony krąg lekarzy pracujących w danej placówce,
2) właściwych organów administracji rządowej lub samorządowej co do okoliczności, których ujawnienie jest niezbędne do wykonywania zadań z zakresu pomocy społecznej;
3) osób współuczestniczących w wykonywaniu czynności w ramach pomocy społecznej, w zakresie, w jakim to jest niezbędne;
4) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Policji, Żandarmerii Wojskowej, Straży Granicznej, Służby Więziennej, Służby Ochrony Państwa i ich upoważnionych pisemnie funkcjonariuszy lub żołnierzy w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania sprawdzającego na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych – w tym zakresie chodzi jedynie o informacje dotyczące choroby psychicznej, które mogą powodować zmniejszenie sprawności umysłowej u danej osoby i negatywnie wpłynąć na zdolność do wykonywania przez nią prac, natomiast nie chodzi o ujawnienie wszelkich informacji, w posiadaniu których znajduje się terapeuta, w szczególności w zakresie przebiegu leczenia. Chodzi bowiem o zapewnienie bezpieczeństwa państwa, wobec czego zakres ujawnianych informacji powinien ograniczyć się tylko do informacji, które mają na to wpływ.
5) policjanta, upoważnionego pisemnie przez kierownika jednostki organizacyjnej Policji, prowadzącego czynności operacyjno-rozpoznawcze w zakresie poszukiwań i identyfikacji osób.
W praktyce przyjmuje się również, że do lekarza psychiatry zastosowanie znajdują te same zwolnienia, co w przypadku lekarzy innych specjalności, co sugeruje, że przykładowo podstawą zwolnienia może być niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób, np. realna obawa o popełnienie samobójstwa. Lekarz psychiatra ma znacznie trudniejsze zadanie bowiem musi oszacować na ile ta obawa jest realna i ustalić, czy w takim przypadku potrzeba ochrony życia pacjenta zaczyna już przewyższać potrzebę ochrony jego prywatności.
Ponadto, podkreślenia wymaga fakt, iż zgodnie z art. 52 ust. 1 lekarz psychiatra nie może być przesłuchany jako świadek, ponieważ ustanowiony w tym zakresie bezwzględny zakaz dowodowy, nawet jeżeli psychoterapeuta wyrazi gotowość do jej ujawnienia. To samo dotyczy lekarzy wykonujących w tym zakresie czynności biegłego. Chodzi przy tym jedynie o okoliczność wypowiedzi osoby, wobec której podjęto czynności wynikające z niniejszej ustawy, co do popełnienia przez nią czynu zabronionego pod groźbą kary. Ponadto, przyjmuje się, że psychoterapeuta nie ma również obowiązku denuncjacji w trybie art. 240 kk. W ślad za poglądami doktryny należy stwierdzić, że „w tej sytuacji ochrona tajemnicy medycznej (psychiatrycznej) ma zatem priorytet. Jej ujawnienie nie jest dopuszczalne, a osoby te mogą ponieść odpowiedzialność za naruszenie dyskrecji, w szczególności za przestępstwo stypizowane w art. 266 § 1 KK.” Podkreślenia wymaga również fakt, iż w literaturze przedmiotu funkcjonuje również stanowisko przeciwne do tego.